Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to confute

  • 1 confuto

    con-fūto, āvi, ātum, 1, v. a. [futo, v. intens. from foveo], to check or repress a boiling liquid, to suppress, restrain, check.
    I.
    Prop.: cocus magnum ahenum quando fervit, paulā confutat truā, Titin. ap. Non. p. 87, 13 (Com. Rel. v. 128 Rib.); cf. Varr. ib. p. 87, 11.—Hence (far more freq.),
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to repress, diminish, impede, destroy, put to silence: nostras secundas res, Cato ap. Gell. 7, 3, 14:

    maximos dolores inventorum suorum memoriā et recordatione,

    Cic. Tusc. 5, 31 88:

    audaciam,

    id. Part. Or. 38, 134.—
    B.
    In partic.
    1.
    To put down by words, to put to silence, confute (so class.): sensus judjcum imperiosis comminationibus, Tiro ap. Gell. 7, 3, 13:

    ego istos, qui nunc me culpant, confutaverim,

    Plaut. Truc. 2, 3, 28:

    iratum senem verbis,

    Ter. Phorm. 3, 1, 13; cf.

    dictis,

    id. Heaut. 5, 1, 76.—
    2.
    To refute, confute, disprove, answer conclusively:

    hunc tactum confutabunt nares?

    Lucr. 4, 488:

    argumenta Stoicorum,

    Cic. Div. 1, 5, 8:

    opinionis levitatem,

    id. N. D. 2, 17, 45:

    ut verba magnifica rebus confutaret,

    Liv. 37, 10, 2:

    suo sibi argumento confutatus est,

    Gell. 5, 10, 16.—
    3.
    In late Lat., to convict, Cod. Th. 11, 8, 1.—With inf.:

    nocuisse quibusdam,

    Amm. 26, 3, 1:

    tot suscepisse labores et pericula,

    id. 17, 9, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > confuto

  • 2 com-moveō (conm-)

        com-moveō (conm-) mōvī    (commōrat, T.; commōrit, H.; commōssem, commōsset, commōsse, C.), mōtus, ēre.    I. To put in violent motion, move, shake, stir: alas, V.: quis sese commovere potest? can stir: commovere se non sunt ausi, N.: si se commoverit, undertook anything, L.: hastam se commovisse, moved spontaneously, L. — Fig., to agitate, disorder, stir, toss, shake, disturb, unsettle, excite, disquiet: omnīs nos, T.: vehementer me: commoveri necesse est, it must make an impression: si quos fuga Gallorum commoveret, Cs.: qui me commorit, flebit, provoke, H.: Neptunus graviter commotus, V.: pol ego istos commovebo, arouse, T.: parricidarum tela, provoke: commotus habebitur (i. e. mente captus), crazed, H.: sed tu ut vitiis tuis commoveare, be affected: aliquem nimiā longinquitate locorum: conmotus irā, S.: admonitu commota ministrae, O.: Neque commovetur animus in eā re tamen, T.: vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri: in hac commotus sum, i. e. in love, T.: ut me neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem? T.: commoto omnium aere alieno, i. e. credit being shaken, Ta.—Of abstr. things, to rouse, stir up, excite, produce, generate: tumultum aut bellum: alqd novae dissensionis: invidiam in me: suspicio in servos commovebatur: dolorem: alcui misericordiam. —In discourse: nova quaedam, to start new doctrines, adduce novelties.—    II. To remove, carry away, displace, start, set in motion, move, drive, impel, rouse: languentem: columnas: castra ex eo loco, decamp: aciem, set in motion, L.: hostem, dislodge, L.: hunc (cervum), hunt, V: nummum, i. e. to turn: sacra, take from the shrines (in religious services), V.: commota tremoribus orbis Flumina prosiliunt, started, O.: glaebam in agro, to stir a clod. — Fig., to move, drive back, dislodge, refute, confute: convellere ea, quae commoveri non possunt: cornua disputationis.

    Latin-English dictionary > com-moveō (conm-)

  • 3 concīdō

        concīdō cīdī, cīsus, ere    [com- + caedo], to cut up, cut through, cut to pieces, ruin, destroy: nervos: navīs, L.: magnos scrobibus montīs, to break up mounds, V. — In battle, to cut to pieces, cut down, destroy, kill: multitudinem eorum, Cs.: ab insciis conciduntur, N.—To cut up, beat severely, cudgel soundly: virgis plebem: pugnis, Iu.: concisus plurimis volneribus.—Fig., of discourse, to divide minutely, make fragmentary: sententias. —To strike down, prostrate, ruin, destroy, annul: auctoritatem ordinis: Antonium decretis: Timocraten totis voluminibus, to confute.
    * * *
    I
    concidere, concidi, - V INTRANS
    fall down/faint/dead/victim/to earth/short, collapse; drop, subside; decline; perish, be slain/sacrificed; lose one's case, fail, give out/lose heart, decay
    II
    concidere, concidi, concisus V TRANS
    cut/chop up/down/to pieces; crop; ruin, kill, destroy; divide minutely; beat

    Latin-English dictionary > concīdō

  • 4 cōnfūtō

        cōnfūtō āvī, ātus, āre    [com- + FV-], to check, repress, dampen, suppress, diminish: dolores memoriā: audaciam.—To put down, put to silence, confute, refute, overthrow: verbis senem, T.: dictis confutabitur, T.: argumenta: verba rebus, L.
    * * *
    confutare, confutavi, confutatus V TRANS
    restrain, check, repress, dampen, suppress, diminish; keep from boiling over; abash, silence (accuser); shock; disprove, refute; convict of error; put down

    Latin-English dictionary > cōnfūtō

  • 5 iugulō

        iugulō āvī, ātus, āre    [iugulum], to cut the throat, kill, slay, murder: finis iugulandi, S.: civīs iugulari iussit: homines, H.: tum rite sacratas In flammam iugulant pecudes, slaughter and throw, V.—Fig., to destroy, overthrow: Pompeianorum causa totiens iugulata: Memnona, murder (in bad verse), H.—To choke off, confute, convict, silence: hominem, T.: iugulari suā confessione: Suo sibi gladio hunc iugulo, foil with his own devices, T.: gladio plumbeo, i. e. without difficulty.

    Latin-English dictionary > iugulō

  • 6 per-vertō (-vortō)

       per-vertō (-vortō) tī, sus, ere,    to overturn, overthrow, throw down: arbusta, tecta.—Fig., to overthrow, subvert, abuse, misuse, destroy, ruin, undo, corrupt: amicitiam: omnia iura: hostium vim, suam: Contra fata deūm, perverso numine, reversing their will, V.—To trip up, put down, confute: me numquam ullo artificio: semet, Ta.: Germanici liberos, i. e. exclude from the succession, Ta.

    Latin-English dictionary > per-vertō (-vortō)

  • 7 red-arguō

        red-arguō uī, —, ere,    to disprove, refute, confute, contradict: quis enim redargueret?: me: nos redargui patiamur: improborum prosperitates redarguunt vim deorum: qui vestra dies muliebribus armis Verba redarguerit, will disprove, V.

    Latin-English dictionary > red-arguō

  • 8 refellō

        refellō fellī, —, ere    [re-+fallo], to show to be false, disprove, rebut, confute, refute, repel, expose: id si falsum fuerat, filius Quor non refellit? T.: id nullo refellente obtinere, without exposure: refellito, si poteris: nostrum mendacium: dicta, V.: opprobria, O.: ea exemplis: orationem vitā: ferro crimen, V.
    * * *
    refellere, refelli, - V
    refute, rebut

    Latin-English dictionary > refellō

  • 9 refūtō

        refūtō āvī, ātus, āre    [re+FV-], to check, drive back, repress: nationes refutandas bello putare. —Fig., to repel, repress, resist, restrain, oppose: vi vim oblatam: refutetur ac reiciatur ilie clamor: ad mortem si te (fors dicta refutet!) Prodiderim, may fate avert, V.— To repel, rebut, confute, refute, disprove: videntur ea esse refutanda: te refutandum arbitrari: nostra confirmare argumentis, deinde contraria refutare: oratio re magis quam verbis refutata: tribunos oratione.
    * * *
    refutare, refutavi, refutatus V
    check; refute

    Latin-English dictionary > refūtō

  • 10 re-pellō

        re-pellō reppulī    (repulī), repulsus, ere, to drive back, thrust back, drive away, reject, repulse, repel: nostri acriter in eos impetu facto reppulerunt, Cs.: qui clavis ac fustibus repelluntur: foribus repulsus, H.: adversarius repellendus: homines a templi aditu: a castris, Cs.: in oppidum, Cs.: telum aere repulsum, repelled, V.: mensas, push back, O.: repagula, shove back, O.: mediā tellurem reppulit undā, crowds back, O.: spretos pede reppulit amnīs, spurned (as she flew up), V.: pedibus tellure repulsā, spurning the ground, O.—Fig., to drive away, reject, remove, keep off, hold back, ward off, repulse: te a consulatu: ab hoc conatu: ab hac spe repulsi Nervii, Cs.: repulsum ab amicitiā, S.: Fracti bello fatisque repulsi, V.: proci repulsi, O.: dolorem a se repellere: illius alterum consulatum a re p.: tegimenta ad ictūs repellendos, Cs.: cute ictūs, O.: pericula: facinus, O.: repellit Ver hiemem, O.: conubia nostra, reject, V.: amorem, O.: ut contumelia repellatur, be discarded.— To reject, confute, refute, repel: ab aliquo adlatas criminationes: Repulsus ille veritatis viribus, Ph.

    Latin-English dictionary > re-pellō

  • 11 confuto

    I.
    to confute / restrain, check, repress.
    II.
    supress, keep silent / convict.
    III.
    to check, repress, stop, halt, turn back / silence

    Latin-English dictionary of medieval > confuto

  • 12 arguo

    argŭo, ŭi, ūtum (ŭĭtum, hence arguiturus, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 882 P.), 3, v. a. [cf. argês, white; argos, bright; Sanscr. árgunas, bright; ragatas, white; and rag, to shine (v. argentum and argilla); after the same analogy we have clarus, bright; and claro, to make bright, to make evident; and the Engl. clear, adj., and to clear = to make clear; v. Curt. p. 171].
    I.
    A.. In gen., to make clear, to show, prove, make known, declare, assert, mênuein:

    arguo Eam me vidisse intus,

    Plaut. Mil. 2, 3, 66:

    non ex auditu arguo,

    id. Bacch. 3, 3, 65:

    M. Valerius Laevinus... speculatores, non legatos, venisse arguebat,

    Liv. 30, 23:

    degeneres animos timor arguit,

    Verg. A. 4, 13:

    amantem et languor et silentium Arguit,

    Hor. Epod. 11, 9; id. C. 1, 13, 7.— Pass., in a mid. signif.:

    apparet virtus arguiturque malis,

    makes itself known, Ov. Tr. 4, 3, 80:

    laudibus arguitur vini vinosus Homerus,

    betrays himself, Hor. Ep. 1, 19, 6.—
    B.
    Esp.
    a.
    With aliquem, to attempt to show something, in one's case, against him, to accuse, reprove, censure, charge with: Indicāsse est detulisse;

    arguisse accusāsse et convicisse,

    Dig. 50, 16, 197 (cf. Fest. p. 22: Argutum iri in discrimen vocari): tu delinquis, ego arguar pro malefactis? Enn. (as transl. of Eurip. Iphig. Aul. 384: Eit egô dikên dô sôn kakôn ho mê sphaleis) ap. Rufin. §

    37: servos ipsos neque accuso neque arguo neque purgo,

    Cic. Rosc. Am. 41, 120:

    Pergin, sceleste, intendere hanc arguere?

    Plaut. Mil. 2, 4, 27; 2, 2, 32:

    hae tabellae te arguunt,

    id. Bacch. 4, 6, 10:

    an hunc porro tactum sapor arguet oris?

    Lucr. 4, 487:

    quod adjeci, non ut arguerem, sed ne arguerer,

    Vell. 2, 53, 4:

    coram aliquem arguere,

    Liv. 43, 5:

    apud praefectum,

    Tac. A. 14, 41:

    (Deus) arguit te heri,

    Vulg. Gen. 31, 42; ib. Lev. 19, 17; ib. 2 Tim. 4, 2; ib. Apoc. 3, 19 al.—
    b.
    With the cause of complaint in the gen.; abl. with or without de; with in with abl.; with acc.; with a clause as object; or with ut (cf. Ramsh. p. 326; Zumpt, § 446).
    (α).
    With gen.:

    malorum facinorum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 56 (cf. infra, argutus, B. 2.):

    aliquem probri, Stupri, dedecoris,

    id. Am. 3, 2, 2:

    viros mortuos summi sceleris,

    Cic. Rab. Perd. 9, 26:

    aliquem tanti facinoris,

    id. Cael. 1:

    criminis,

    Tac. H. 1, 48:

    furti me arguent,

    Vulg. Gen. 30, 33; ib. Eccl. 11, 8:

    repetundarum,

    Tac. A. 3, 33:

    occupandae rei publicae,

    id. ib. 6, 10:

    neglegentiae,

    Suet. Caes. 53:

    noxae,

    id. Aug. 67:

    veneni in se comparati,

    id. Tib. 49:

    socordiae,

    id. Claud. 3:

    mendacii,

    id. Oth. 10:

    timoris,

    Verg. A. 11, 384:

    sceleris arguemur,

    Vulg. 4 Reg. 7, 9; ib. Act. 19, 40 al.—
    (β).
    With abl.:

    te hoc crimine non arguo,

    Cic. Verr. 2, 5, 18; Nep. Paus. 3 fin.
    (γ).
    With de:

    de eo crimine, quo de arguatur,

    Cic. Inv 2, 11, 37:

    de quibus quoniam verbo arguit, etc.,

    id. Rosc. Am. 29 fin.:

    Quis arguet me de peccato?

    Vulg. Joan. 8, 46; 16, 8.—
    (δ).
    With in with abl. (eccl. Lat.):

    non in sacrificiis tuis arguam te,

    Vulg. Psa. 49, 8.—
    (ε).
    With acc.: quid undas Arguit et liquidam molem camposque natantīs? of what does he impeach the waves? etc., quid being here equivalent to cujus or de quo, Lucr. 6, 405 Munro.—
    (ζ).
    With an inf.-clause as object:

    quae (mulier) me arguit Hanc domo ab se subripuisse,

    Plaut. Men. 5, 2, 62; id. Mil. 2, 4, 36:

    occidisse patrem Sex. Roscius arguitur,

    Cic. Rosc. Am. 13, 37:

    auctor illius injuriae fuisse arguebatur?

    id. Verr. 2, 1, 33:

    qui sibimet vim ferro intulisse arguebatur,

    Suet. Claud. 16; id. Ner. 33; id. Galb. 7:

    me Arguit incepto rerum accessisse labori,

    Ov. M. 13, 297; 15, 504.—
    (η).
    With ut, as in Gr. hôs (post-Aug. and rare), Suet. Ner. 7:

    hunc ut dominum et tyrannum, illum ut proditorem arguentes,

    as being master and tyrant, Just. 22, 3.—
    II.
    Transf. to the thing.
    1.
    To accuse, censure, blame:

    ea culpa, quam arguo,

    Liv. 1, 28:

    peccata coram omnibus argue,

    Vulg. 1 Tim. 5, 20:

    tribuni plebis dum arguunt in C. Caesare regni voluntatem,

    Vell. 2, 68; Suet. Tit. 5 fin.:

    taciturnitatem pudoremque quorumdam pro tristitiā et malignitate arguens,

    id. Ner. 23; id. Caes. 75:

    arguebat et perperam editos census,

    he accused of giving a false statement of property, census, id. Calig. 38:

    primusque animalia mensis Arguit imponi,

    censured, taught that it was wrong, Ov. M. 15, 73:

    ut non arguantur opera ejus,

    Vulg. Joan. 3, 20.—
    2.
    Trop., to denounce as false:

    quod et ipsum Fenestella arguit,

    Suet. Vit. Ter. p. 292 Roth.—With reference to the person, to refute, confute:

    aliquem,

    Suet. Calig. 8.—Hence, argūtus, a, um, P. a.
    A.
    Of physical objects, clear.
    1.
    To the sight, bright, glancing, lively:

    manus autem minus arguta, digitis subsequens verba, non exprimens,

    not too much in motion, Cic. de Or. 3, 59, 220 (cf. id. Or. 18, 59: nullae argutiae digitorum, and Quint. 11, 3, [p. 160] 119-123):

    manus inter agendum argutae admodum et gestuosae,

    Gell. 1, 5, 2:

    et oculi nimis arguti, quem ad modum animo affecti sumus, loquuntur,

    Cic. Leg. 1, 9, 27:

    ocelli,

    Ov. Am. 3, 3, 9; 3, 2, 83:

    argutum caput,

    a head graceful in motion, Verg. G. 3, 80 (breve, Servius, but this idea is too prosaic): aures breves et argutae, ears that move quickly (not stiff, rigid), Pall. 4, 13, 2:

    argutā in soleā,

    in the neat sandal, Cat. 68, 72.—
    2.
    a.. To the hearing, clear, penetrating, piercing, both of pleasant and disagreeable sounds, clear-sounding, sharp, noisy, rustling, whizzing, rattling, clashing, etc. (mostly poet.): linguae, Naev. ap. Non. p. 9, 24:

    aves,

    Prop. 1, 18, 30:

    hirundo,

    chirping, Verg. G. 1, 377:

    olores,

    tuneful, id. E. 9, 36: ilex, murmuring, rustling (as moved by the wind), id. ib. 7, 1:

    nemus,

    id. ib. 8, 22 al.—Hence, a poet. epithet of the musician and poet, clear-sounding, melodious:

    Neaera,

    Hor. C. 3, 14, 21:

    poëtae,

    id. Ep. 2, 2, 90:

    fama est arguti Nemesis formosa Tibullus,

    Mart. 8, 73, 7: forum, full of bustle or din, noisy, Ov. A.A. 1, 80:

    serra,

    grating, Verg. G. 1, 143:

    pecten,

    rattling, id. ib. 1, 294; id. A. 7, 14 (cf. in Gr. kerkis aoidos, Aristoph. Ranae, v. 1316) al.—Hence, of rattling, prating, verbose discourse:

    sine virtute argutum civem mihi habeam pro preaeficā, etc.,

    Plaut. Truc. 2, 6, 14:

    [Neque mendaciloquom neque adeo argutum magis],

    id. Trin. 1, 2, 163 Ritschl.—
    b.
    Trop., of written communications, rattling, wordy, verbose:

    obviam mihi litteras quam argutissimas de omnibus rebus crebro mittas,

    Cic. Att. 6, 5: vereor, ne tibi nimium arguta haec sedulitas videatur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1. — Transf. to omens, clear, distinct, conclusive, clearly indicative, etc.:

    sunt qui vel argutissima haec exta esse dicant,

    Cic. Div. 2, 12 fin.:

    non tibi candidus argutum sternuit omen Amor?

    Prop. 2, 3, 24.—
    3.
    To the smell; sharp, pungent:

    odor argutior,

    Plin. 15, 3, 4, § 18.—
    4.
    To the taste; sharp, keen, pungent:

    sapor,

    Pall. 3, 25, 4; 4, 10, 26.—
    B.
    Of mental qualities.
    1.
    In a good sense, bright, acute, sagacious, witty:

    quis illo (sc. Catone) acerbior in vituperando? in sententiis argutior?

    Cic. Brut. 17, 65:

    orator,

    id. ib. 70, 247:

    poëma facit ita festivum, ita concinnum, ita elegans, nihil ut fieri possit argutius,

    id. Pis. 29; so,

    dicta argutissima,

    id. de Or. 2, 61, 250:

    sententiae,

    id. Opt. Gen. 2:

    acumen,

    Hor. A. P. 364:

    arguto ficta dolore queri,

    dexterously-feigned pain, Prop. 1, 18, 26 al. —
    2.
    In a bad sense, sly, artful, cunning:

    meretrix,

    Hor. S. 1, 10, 40: calo. id. Ep. 1, 14, 42:

    milites,

    Veg. Mil. 3, 6.—As a pun: ecquid argutus est? is he cunning? Ch. Malorum facinorum saepissime (i.e. has been accused of), Plaut. Ps. 2, 4, 56 (v. supra, I. B. a.).—Hence, adv.: argūtē (only in the signif. of B.).
    a.
    Subtly, acutely:

    respondere,

    Cic. Cael. 8:

    conicere,

    id. Brut. 14, 53:

    dicere,

    id. Or. 28, 98.— Comp.:

    dicere,

    Cic. Brut. 11, 42.— Sup.:

    de re argutissime disputare,

    Cic. de Or. 2, 4, 18.—
    b.
    Craftily:

    obrepere,

    Plaut. Trin. 4, 2, 132; Arn. 5, p. 181.

    Lewis & Short latin dictionary > arguo

  • 13 commoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > commoveo

  • 14 concido

    1.
    con-cĭdo, cĭdi, 3, v. n. [cado], to fall together, to fall down, to tumble to the ground (class. in prose and poetry).
    I.
    In gen., of buildings:

    conclave illud concidit,

    Cic. de Or. 2, 86, 353:

    navis veluti terrestre machinamentum,

    Tac. A. 14, 6:

    turris terrae motu,

    Suet. Tib. 74; cf.:

    urbs acerbissimo concidat incendio conflagrata,

    Auct. Her. 4, 8, 12.—Of other objects:

    omne caelum,

    Cic. Rep. 6, 25, 27:

    ipse et equus ejus ante signum Jovis concidit,

    id. Div. 1, 35, 77:

    (alces) infirmas arbores pondere adfligunt atque unā ipsae concidunt,

    Caes. B. G. 6, 27:

    pinus bipenni Thessalā,

    Phaedr. 4, 7, 7:

    ad terram pondere vasto,

    Verg. A. 5, 448:

    sub onere,

    Liv. 24, 8, 17:

    pronus in fimo,

    Verg. A. 5, 333 al. —
    II.
    Pregn.
    A.
    To fall down faint or lifeless, to fall in battle or combat (cf. cado, I. B. 2.): concidit, et sonitum simul insuper arma dederunt, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 396 Vahl.):

    paene in cursu concidi,

    Plaut. Ep. 2, 2, 16:

    vi morbi coactus concidere,

    Lucr. 3, 488; cf.:

    accesserat ad religionem, quod consul concidit, et parte membrorum captus, etc.,

    Liv. 41, 16, 3; 10, 29, 7; cf. Lucr. 6, 759:

    Entellus concidit, ut quondam cava concidit... pinus,

    Verg. A. 5, 448; Ov. M. 7, 538:

    sanus bibit, statim concidit,

    Quint. 4, 2, 54; cf.:

    concidere epoto poculo,

    id. 5, 13, 15; and:

    ad primum gustum,

    Suet. Ner. 33:

    deficientibus viribus,

    id. Tib. 73:

    par quoddam (gladiatorum) mutuis ictibus,

    id. Claud. 34; cf. Ov. M. 5, 77:

    Dido usa manu,

    id. H. 7, 196:

    sparo percussus,

    Nep. Epam. 9, 1:

    in proelio,

    Cic. Tusc. 1, 37, 89:

    vitio adversariorum,

    Nep. Ages. 5, 2.—Of game:

    multaeque per herbas Conciderant illo percutiente ferae,

    Ov. H. 4, 94.—Of victims, to be slaughtered or slain, to fall:

    vitulus... propter mactatus concidit aras,

    Lucr. 2, 353; Tib. 1, 2, 62; Ov. M. 8, 764; 10, 272;

    hence also of Iphigenia,

    Lucr. 1, 99.—
    B.
    Trop. (cf. cado, II.), to lose strength, value, etc., to fall to the earth, to be overthrown, to fail, be defeated, to decay, perish, fall, to go to ruin, waste away, cease; of the wind, to fall, subside, go down:

    concidunt venti,

    Hor. C. 1, 12, 30; Lucr. 4, 509. —Of a flame:

    jam illa flamma, quae magnā congerie convaluerat, diductis quibus alebatur, concidet,

    Quint. 5, 13, 13; cf. in a figure: nonne, ut ignis in aquam conjectus continuo restinguitur et refrigeratur, sic refervens falsum crimen in purissimam et castissimam vitam collatum statim concidit et restinguitur? Cic. Rosc. Com. 6, 17:

    macie,

    to shrink together, shrivel up, Ov. H. 21, 215:

    illas assumere robora gentes, Concidere has,

    id. M. 15, 422; cf.:

    concidit auguris Argivi domus,

    Hor. C. 3, 16, 11:

    quā concidit Ilia tellus,

    Verg. A. 11, 245:

    eodem anno, quo Carthago concidit,

    Vell. 1, 13:

    judicum vocibus fractus reus et unā patroni omnes conciderunt,

    Cic. Att. 1, 16, 5; cf. id. ib. §

    10: ecquis umquam tam ex amplo statu concidit?

    id. ib. 3, 10, 2:

    malas causas semper obtinuit, in optimā concidit,

    id. ib. 7, 25 med.:

    concidit (Phocion) maxime uno crimine, quod, etc.,

    Nep. Phoc. 2, 4; Tac. A. 16, 21; cf.:

    Tiberii saevitiā,

    id. ib. 16, 29:

    hostes concidunt animis,

    are disheartened, Hirt. B. G. 8, 19; cf. Cic. Div. 2, 58, 119:

    scimus Romae solutione impeditā fidem concidisse,

    failed, was prostrated, id. Imp. Pomp. 7, 19; cf. id. ib. 7, 19 fin.:

    opes Persarum,

    Tac. A. 12, 13:

    senatūs auctoritas,

    Cic. Att. 1, 16, 7; cf.:

    imperii majestas,

    Nep. Pelop. 2, 4; Cic. Or. 43, 148:

    artificia,

    id. Ac. 2, 47, 146:

    praeclara nomina artificum,

    id. Verr. 2, 4, 6, § 12:

    omnis ferocia,

    Liv. 28, 26, 14:

    bellum,

    Tac. H. 2, 57 al.
    2.
    con-cīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a. [caedo], to cut up, cut through, cut away, cut to pieces, to bring to ruin, destroy, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    nervos,

    Cic. Fl. 30, 73:

    corpus in partes,

    Petr. 141, 2:

    vitulum Ajax,

    id. 59 fin.:

    ligna,

    Ov. F. 2, 647:

    agrum umidiorem fossis,

    Plin. 18, 6, 8, § 47:

    concidere et cremare naves,

    to break up, Liv. 38, 39, 2:

    essedum argenteum,

    Suet. Claud. 16:

    haec minute,

    Col. 12, 22.—
    B.
    In partic.
    1.
    To cut to pieces, for to beat severely, cudgel soundly:

    aliquem virgis,

    Cic. Verr. 2, 1, 47, § 122:

    loris,

    Juv. 6, 413:

    pugnis,

    id. 3, 300.—
    2.
    To cut to pieces in war, to cut down, destroy, kill:

    hi novissimos adorti magnam multitudinem eorum fugientium conciderunt,

    Caes. B. G. 2, 11:

    eos inopinantes adgressus magnam partem eorum concidit,

    id. ib. 1, 12; so Cic. Prov. Cons. 4, 9; id. Att. 5, 16, 4; Nep. Dion, 10, 1; id. Dat. 6, 6; id. Hann. 3, 4.—
    3.
    In mal. part. (cf. caedo, I. B. 3.), to lie with, Pompon. ap. Non. p. 166, 2;

    hence caede, concide, in a double sense as an address to gladiators,

    Cic. Verr. 2, 3, 66, § 155 Zumpt; cf. Lampr. Elag. 10. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of discourse, to divide minutely, dismember, render feeble:

    nec minutos numeros sequens concidat delumbetque sententias,

    Cic. Or. 69, 231; cf.:

    (sunt qui) infringendis concidendisque numeris in quoddam genus abjectum incidant,

    id. ib. 69, 230; so also Quint. praef. § 24; cf. id. 3, 11, 21; 5, 10, 91; 11, 3, 53 al.—
    B.
    To strike down, to prostrate, ruin, destroy, annul, by word or deed:

    omnem auctoritatem universi ordinis,

    Cic. de Or. 3, 1, 4:

    Antonium decretis vestris,

    id. Phil. 5, 11, 28:

    Vatinium arbitratu nostro,

    to annihilate, id. Q. Fr. 2, 4, 1; cf.:

    Sevius adlisus est, ceteri conciduntur,

    are condemned, id. ib. 2, 4, 6:

    Timocraten totis voluminibus,

    to confute, id. N. D. 1, 33, 93:

    testamentum,

    to revoke, Dig. 28, 4, 1.—
    * 2.
    In Plaut., to deceive, cheat, defraud:

    em istic homo te articulatim concidit,

    Plaut. Ep. 3, 4, 52 Ritschl.—Hence, concīsus, a, um, P. a. (in acc. with II. A.), divided, broken up, short, concise:

    sententiae,

    Cic. Brut. 17, 66:

    concisae et angustae disputationes,

    id. de Or. 2, 14, 61:

    brevitas,

    id. ib. 3, 53, 202:

    brevia illa atque concisa,

    Quint. 10, 7, 10; cf.

    thus with brevis,

    id. 6, 4, 2; and (opp. perpetuus) id. 2, 20, 7; 2, 21, 13; Cic. de Or. 2, 80, 327.— Transf. of the orator Thrasymachus, Cic. Or. 13, 40.— Comp.:

    insonuerit vox tubae longior atque concisior,

    Vulg. Jos. 6, 5.— Adv.: concīsē, briefly, concisely:

    (philosophia) non tam est minute atque concise in actionibus utendum, etc.,

    Quint. 12, 2, 11:

    ululare,

    Vulg. Num. 10, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > concido

  • 15 conmoveo

    com-mŏvĕo ( conm-), mōvi, mōtum, 2 (contr. forms:

    commōrunt,

    Lucr. 2, 766; commōrat, Turp. ap. Non. p. 278, 2; Ter. Phorm. 1, 2, 51; commōrit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1; Hor. S. 2, 1, 45;

    commossem,

    Cic. Planc. 37, 90;

    commosset,

    id. Verr. 2, 3, 18, § 45;

    commosse,

    id. ib. 2, 5, 37, § 96; id. Fam. 7, 18, 3), v. a., to put something in violent motion, to move; both of removing from a place and backwards and forwards in a place; to shake, stir (freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    To remove from a place, to carry away, displace, to start, set in motion, move:

    neque miser me commovere possum prae formidine,

    Plaut. Am. 1, 1, 181; id. Truc. 4, 3, 44:

    facilius est currentem incitare quam commovere languentem,

    Cic. de Or. 2, 44, 186:

    columnas,

    id. Verr. 2, 1, 55, § 145:

    castra ex eo loco,

    to move forward, decamp, id. ib. 2, 5, 37, § 96; cf.

    aciem,

    to set the line in motion, Liv. 2, 65, 5; 9, 27, 10:

    se ex eo loco,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    se domo,

    id. Fam. 9, 5, 2:

    me Thessalonicā,

    id. Att. 3, 13, 1:

    te istinc,

    id. Fam. 6, 20, 3: agmen loco. to force back, cause to retreat, Sisenn. ap. Non. p. 58, 20; so,

    hostem,

    Liv. 9, 40, 9; 10, 29, 9:

    cervum,

    Verg. A. 7, 494:

    molem,

    Val. Fl. 2, 33:

    nummum,

    i. e. to use in business, Cic. Font. 5, 11 (1, 1); id. Fl. 19, 44:

    ais, si una littera commota sit, fore tota ut labet disciplina. Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?

    id. Fin. 4, 19, 53.—Sacra, t. t., to move or carry about the sacred utensils, images, etc., for religious use, Verg. A. 4, 301 Serv.; cf. Cato, R. R. 134, 4:

    ancilia,

    Serv. ad Verg. A. 8, 3:

    tripodes,

    Sen. Med. 786.—Hence, humorously: mea si commovi sacra, if I put my instruments (artifices, tricks, etc.) in motion, Plaut. Ps. 1, 1, 107. —Prov.:

    glaebam commosset in agro decumano Siciliae nemo,

    would have stirred a clod, Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.—
    B. 1.
    Of things:

    magni commorunt aequora venti,

    Lucr. 2, 766:

    alas,

    Verg. A. 5, 217; cf.:

    penna commota volucris,

    Sil. 6, 59; Sen. Agam. 633. —
    2.
    Of persons, with se:

    quis sese commovere potest, cujus ille (sc. Roscius) vitia non videat?

    can stir, Cic. de Or. 2, 57, 233:

    num infitiari potes te... meā diligentiā circumclusum commovere te contra rem publicam non potuisse,

    id. Cat. 1, 3, 7; Nep. Ages. 6, 3; Liv. 2, 54, 6; cf.:

    Lanuvii hastam se commovisse,

    id. 21, 62, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To move, drive back, distodge, refute, confute:

    nunc comminus agamus experiamurque, si possimus cornua commovere disputationis tuae,

    Cic. Div. 2, 10, 26:

    si convellere adoriamur ea, quae commoveri non possunt,

    id. de Or. 2, 51, 205.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To throw into disorder, physical or mental; to unbalance, unsettle, shake, disturb (rare but class.):

    adflantur alii sidere, alii commoventur statis temporibus alvo, nervis, capite, mente,

    Plin. 2, 41, 41, § 108:

    perleviter commotus fuerat... (postea) eum vidi plane integrum,

    Cic. Q. Fr. 2, 5, 2: Bacchi sacris commota, Poët. ap. Cic. Div. 1, 36, 80:

    commotus habebitur, i. e. mente captus,

    frantic, crazed, Hor. S. 2, 3, 209; cf.:

    commota mens,

    id. ib. 2, 3, 278; Plin. 36, 21, 40, § 152; and:

    commotus mente,

    id. 23, 1, 16, § 23.—
    2. (α).
    With abl.: commorat hominem lacrimis, Turp. ap. Non. p. 278, 2:

    aliquem nimiā longinquitate locorum ac desiderio suorum,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 23:

    aut libidine aliquā aut metu,

    id. Off. 1, 29, 102; id. Font. 16, 36 (12, 26):

    ludis,

    id. Mur. 19, 40:

    quis enim, cum sibi fingit aliquid et cogitatione depingit, non simul ac se ipse commovit atque ad se revocavit, sentit, etc.,

    aroused, id. Ac. 2, 16, 51:

    et amore fraterno et existimatione vulgi,

    Caes. B. G. 1, 20:

    adfectibus,

    Quint. 9, 4, 4:

    doctā voce,

    id. 2, 16, 9:

    cujus atrocitate,

    id. 6, 1, 32:

    vix sum apud me, ita animus commotu'st metu, Spe, gaudio,

    Ter. And. 5, 4, 34; Quint. 1, 2, 30:

    commota vehementi metu mens,

    Lucr. 3, 153. —
    (β).
    Absol.:

    commorat omnes nos,

    Ter. Phorm. 1, 2, 51:

    cum aliqua species utilitatis objecta est, commoveri necesse est,

    one must be affected by it, it must make an impression on one, Cic. Off. 3, 8, 35:

    nihil me clamor iste commovet,

    id. Rab. Perd. 6, 18:

    si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    in commovendis judiciis,

    Cic. de Or. 2, 45, 189; cf.:

    commotus ab oratore judex,

    Quint. 6, 2, 7:

    qui me commorit, flebit,

    provoke, rouse, Hor. S. 2, 1, 45:

    Neptunus graviter commotus,

    Verg. A. 1, 126:

    domo ejus omnia abstulit quae paulo magis animum cujuspiam aut oculos possent commovere,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Quint. 12, 10, 50: dormiunt;

    pol ego istos commovebo,

    awake, arouse, Ter. Heaut. 4, 4, 8:

    porticus haec ipsa et palaestra Graecarum disputationum memoriam quodammodo commovent,

    stir up, awaken, revive, Cic. de Or. 2, 5, 20.—Of things:

    aes alienum,

    to demand, Tac. A. 6, 17:

    commotā principis domo,

    id. ib. 4, 52 init.:

    si umquam vitae cupiditas in me fuisset, ego... omnium parricidarum tela commossem?

    provoked, Cic. Planc. 37, 90. —
    (γ).
    With in and abl.:

    qui cum ingeniis conflictatur ejus modi, Neque commovetur animus in eā re tamen,

    Ter. And. 1, 1, 67:

    vidi enim vos in hoc nomine, cum testis diceret, commoveri,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 125:

    in hac virgine commotus sum,

    i. e. in love, Ter. Eun. 3, 5, 19.—
    (δ).
    With ex and abl.:

    nam cum esset ex aere alieno commota civitas,

    Cic. Rep. 2, 33, 58; Auct. B. Afr. 57, 72.—
    (ε).
    With ad and acc.:

    nec sane satis commoveor animo ad ea. quae vis canenda,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 5, 4:

    homines ad turpe compendium,

    Auct. Her. 4, 40, 52.—
    (ζ).
    With ut and subj.:

    adeone me ignavom putas, ut neque me consuetudo neque amor Commoveat neque commoneat, ut servem fidem?

    Ter. And. 1, 5, 45:

    tua nos voluntas commovit, ut conscriberemus, etc.,

    Auct. Her. 1, 1, 1.—
    b.
    Of the passions, etc., to rouse, stir up, excite, produce, generate: belli magnos commovit funditus aestus, moved the waves of strife from their foundations, Lucr. 5, 1434; cf.:

    commovere tumultum aut bellum,

    Cic. Verr. 2, 5, 8, § 20:

    misericordiam, invidiam, iracundiam,

    id. de Or. 2, 47, 195; cf.:

    commovere miserationem,

    Quint. 6, 1, 46; 10, 1, 64:

    magnum et acerbum dolorem,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47:

    invidiam aliquam in me,

    id. Phil. 3, 7, 18:

    summum odium in eum,

    id. Inv. 1, 54, 103:

    bilem,

    id. Att. 2, 7, 2:

    multorum scribendi studia,

    id. N. D. 1, 4, 8:

    adfectus,

    Quint. 4, prooem. § 6; 5, 8, 3; cf.:

    adfectus vehementer commotos (opp. lenes),

    id. 6, 2, 9.—
    C.
    In discourse:

    nova quaedam,

    to start new doctrines, adduce novelties, Cic. Ac. 2, 6, 18.— Hence, commōtus, a, um, P. a., moved, excited, aroused:

    genus (dicendi) in agendo,

    Cic. de Or. 3, 9, 32; cf.:

    Fimbria paulo fervidior atque commotior,

    id. Brut. 34, 129:

    incidere in rem commotam (i. e. amorem),

    Sen. Ep. 116, 5:

    animus commotior,

    Cic. Div. 1, 37, 80:

    commotius ad omnia turbanda consilium,

    Liv. 6, 14, 9 Weissenb. ad loc.:

    Drusus animo commotior,

    more violent, passionate, Tac. A. 4, 3; cf.:

    commotus ingenio,

    id. ib. 6, 45; and:

    Agrippina paulo commotior,

    id. ib. 1, 33:

    commoto similis,

    to one provoked, enraged, Suet. Aug. 51; cf. id. Tib. 51.— Sup. and adv. apparently not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > conmoveo

  • 16 crimen

    crīmen, ĭnis, n. [contr. for cernimen, from cerno, II. C.]; lit., a judicial decision, verdict, judgment; hence, transf., like the Gr. krima, of the subject of such a decision, and with partieular reference either to the accuser or to the accused.
    I.
    Subject., or with reference to the accuser, a charge, accusation, reproach; esp. when unfounded, a calumny, slander (very freq. in every period and species of composition):

    criminin' me habuisse fidem?

    Plaut. Bacch. 4, 3, 15; cf. Ter. Hec. 5, 2, 13:

    hae litterae fidem Persei criminibus fecerunt,

    Liv. 40, 23, 9:

    cum respondero criminibus,

    Cic. Planc. 2, 4:

    se falsis criminibus circumventum,

    Sall. C. 34, 2; cf.:

    crimen falsum,

    Cic. Quint. 2, 8; Hor. C. 3, 7, 14:

    criminibus adversariorum in invidiam venire,

    Nep. Epam. 7, 3:

    sermones pleni criminum in Patres,

    Liv. 6, 14, 11:

    crimina et suspiciones,

    id. 40, 15, 3:

    tanti maleficii crimen probare te censes posse talibus viris, si, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 26, 72:

    sceleris maximi,

    id. Cael. 23, 56; cf. id. ib. 27, 65; id. Sull. 24, 8:

    istius conjurationis,

    id. ib. 4, 12:

    avaritiae,

    id. Verr. 2, 2, 78, § 192; 2, 5, 1, § 2:

    veneficii,

    Quint. 5, 7, 37:

    ubi est crimen quod reprehenditis?

    i. e. the point of the accusation, Cic. Sest. 38, 80 Halm ad loc.:

    quo enim illi crimine peccatoque perierunt?

    id. Cael. 30, 71:

    haec causa est omnium horum scelerum atque criminum,

    id. ib. 25, 61;

    so (approaching the signif. II. A. infra), id C. Norbano in nefario crimine atque in fraude capitali esse ponendum,

    id. de Or. 2, 48, 199 Sorof ad loc.:

    era in crimen veniet,

    Ter. Hec. 3, 1, 55 (era male audiet, Don.):

    quid? sciebas tibi crimini datum iri?

    would be made a reproach? Cic. Verr. 2, 5, 29, § 74; cf. Ov. M. 1, 766:

    crimen adferre,

    Cic. Rab. Post. 10, 27; cf.:

    crimen inferre, offerre,

    id. Lael. 18, 65:

    in quos crimen intendebatur,

    Liv. 9, 26, 11:

    esse in crimine,

    to stand charged with, Cic. Verr. 2, 4, 45, § 100:

    propulsare,

    id. Sull. 4, 12:

    defendere,

    to repel, confute, id. ib.; Ov. M. 13, 303;

    and opp. obicere,

    Quint. 6, 3, 69:

    repellere, transferre,

    id. 4, 2, 26 et saep.— Poet.: belli, pretexts (causae), Verg. A. 7, 339.—
    * B.
    Meton. (abstr. pro concreto), an object of reproach or invective:

    perpetuae crimen posteritatis eris,

    Ov. Tr. 4, 9, 26.—
    II.
    Object., or with reference to the accused, the fault complained of, a crime, fault, offence (freq., but rare in ante-Aug. prose).
    A.
    Lit.
    1.
    Ingen.:

    foedati crimine turpi,

    Lucr. 3, 49:

    cum haec (causa) non in crimine aliquo, quod ille posset infitiari... consisteret,

    Cic. de Or. 1, 40, 182 Sorof ad loc.:

    crimen meum indicare,

    Liv. 40, 12, 10; 41, 25, 6:

    carendum non solum crimine turpitudinis, verum etiam suspicione,

    Quint. 2, 2, 14:

    cum quidam crimen ultro faterentur,

    Suet. Claud. 36:

    velut crimen taedas exosa jugales,

    Ov. M. 1, 483:

    non prodere vultu,

    id. ib. 2, 447:

    scire,

    id. ib. 2, 614:

    hoc si crimen erit, crimen amoris erit,

    Prop. 2 (3), 30, 24; cf.:

    tuum crimen erit,

    thy fault, id. 2 (3), 28, 2:

    crimina et innoxios discernere,

    Tac. A. 1, 55.—Ovid in his Tristia very freq. calls the offence on account of which he was banished crimina or crimen, interchanging it with error, e. g. 1, 9, 64; 2, 3; 2, 207; 3, 5, 52; 3, 6, 26 al.—
    b.
    Of inanim. objects:

    crimina brassicae sunt, animae gravitatem facere, etc.,

    fault, defect, Plin. 20, 9, 35, § 91.—
    2.
    In partic., the crime of lewdness, adultery, Ov. M. 9, 24; Sil. 6, 634.—
    B.
    Meton.
    1.
    An object representing a crime:

    et rupit pictas, caelestia crimina, vestes, i. e. deorum adulteria,

    Ov. M. 6, 131; cf.:

    tum paries nullo crimine pictus erat,

    Prop. 2, 6, 34 (2, 5, 26 Bip.):

    impressā signat sua crimina gemmā,

    a letter containing her crime, Ov. M. 9, 566.—
    2.
    A cause of a crime, a criminal:

    se causam clamat crimenque caputque malorum,

    Verg. A. 12, 600; cf.:

    a pereant Baiae, crimen amoris, aquae,

    Prop. 1, 11, 30:

    Crimen et illa fuit... Myrrha,

    id. 3, 19 (4, 18), 15.

    Lewis & Short latin dictionary > crimen

  • 17 jugulo

    jŭgŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [jugulum], to cut the throat, to kill, slay, murder (class.).
    I.
    Lit.:

    cum jugulatur sus,

    Cic. Tusc. 5, 40, 116:

    cives optimos jugulari jussit,

    id. Phil. 3, 2, 4:

    se alicui tradere jugulandum,

    id. Mil. 11, 31:

    hominem crudeliter,

    Cels. 1 praef. §

    70: qui unum hominem jugulat,

    Lact. 1, 18, 10.—Com. of hunger:

    ita mi auctores fuere, ut egomet me hodie jugularem fame,

    Plaut. Stich. 4, 2, 3.—Also of diseases:

    quartana neminem jugulat,

    Cels. 3, 15:

    id genus acutum est, et celeriter jugulat,

    id. 3, 20, 3.—In a pun:

    cur non Hunc Regem jugulas?

    Hor. S. 1, 7, 35.—Pregn.:

    tum rite sacratas in flammam jugulant pecudes,

    slaughter and throw, Verg. A. 12, 214. —
    II.
    Trop., to confute, convict, silence:

    aliquem factis decretisque,

    Cic. Verr. 2, 2, 26, § 64:

    jugulari sua confessione,

    id. ib. 2, 5, 64, §

    166: jugulari suo gladio, suoque telo,

    to be beaten with one's own weapons, foiled with one's own devices, Ter. Ad. 5, 8, 35:

    gladio plumbeo,

    i. e. to overcome without difficulty, Cic. Att. 1, 16, 2:

    Falernum,

    to adulterate, spoil, Mart. 1, 19, 5:

    curas,

    to drive away, banish, id. 8, 51, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > jugulo

  • 18 Orosius

    Orosĭus, ii, m., an ecclesiastic of Tarragona, in Spain, who flourished A. D. 500; he wrote, by the advice of St. Augustine, and to confute the pagans, a history from the beginning of the world to his own times: Historiarum libri VII. adversus Paganos.

    Lewis & Short latin dictionary > Orosius

  • 19 perversum

    per-verto ( pervorto), ti, sum, 3, v. a., to turn around or about, to overturn, overthrow, throw down (class.).
    I.
    Lit.: pinus proceras pervortunt, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 196 Vahl.):

    (coqui) aulas pervortunt,

    Plaut. Cas. 4, 1, 16:

    turrim ballistā,

    id. Bacch. 4, 4, 59:

    tum visam beluam immanem, quàcunque incederet, arbusta, virgulta, tecta pervertere,

    Cic. Div. 1, 24, 49:

    perversae rupes,

    broken, craggy rocks, Liv. 21, 33.—
    B.
    Esp., in wrestling or boxing, to throw down, knock down; hence:

    si rex opstabit ob viam, regem ipsum prius pervortito,

    Plaut. Stich. 2, 1, 14.—
    II.
    Trop.
    A.
    To overthrow, subvert; to destroy, ruin, undo, corrupt:

    cito homo pervorti potest,

    Plaut. Poen. 4, 2, 52:

    labefactare atque pervertere amicitiam aut justitiam,

    Cic. Fin. 3, 21, 70:

    quidam, propositis malorum et bonorum finibus, omne officium perverterunt,

    id. Off. 1, 2, 5:

    omnia jura divina atque humana,

    id. ib. 1, 8, 26:

    ipse (Quinctius) postquam Junium pervertit, totam causam reliquit,

    id. Quint. 39, 108:

    hostium vim se perversurum putavit, pervertit autem suam,

    id. Div. 2, 56, 115; id. Brut. 79, 273:

    aliquem amicitiā alicujus,

    Tac. A. 13, 45:

    aliquem,

    id. H. 3, 38:

    aliquos et ambitio pervertet,

    Quint. 12, 8, 2.—
    B.
    To put down, confute, silence one (in allusion to the meaning I. B. supra):

    nemo umquam me tenuissimā suspicione perstrinxit, quem non perverterim ac perfregerim,

    Cic. Sull. 16, 47:

    numquam ille me opprimet consilio, numquam ullo artificio pervertet,

    id. Div. in Caecil. 14, 44.—Hence, perver-sus ( pervorsus), a, um, P. a., turned the wrong way, askew, awry (cf. praeposterus).
    A.
    Lit.: rectus perversusque partus, Varr. ap. Gell. 16, 16, 4:

    perversas induit comas,

    gets her false hair on awry, Ov. A. A. 3, 246:

    pondere capitum perversa ova,

    Plin. 10, 16, 18, § 38: perversa vestis, i. e. pulla, Sen. Ira, 1, 16, 5:

    Roscius erat perversissimis oculis, quales sunt strabonum,

    dreadfully squint-eyed, Cic. N. D. 1, 28, 79.—
    B.
    Trop., perverse, not right, wrong, evil, bad:

    dies pervorsus atque advorsus,

    Plaut. Men. 5, 5, 1:

    nihil pravum et perversum,

    Cic. Rosc. Com. 10, 30:

    quid magis inquinatum, deformatum, perversum, conturbatum dici potest,

    id. Har. Resp. 12, 25:

    homo praeposterus atque perversus,

    id. Clu. 26, 71:

    sapientia,

    id. Mur. 36, 75:

    mos,

    id. Rosc. Com. 18, 56:

    bellum Contra fata deūm perverso numine poscunt,

    Verg. A. 7, 584:

    perversa grammaticorum subtilitas,

    Plin. 35, 3, 4, § 13:

    ambitio,

    Quint. 10, 7, 21:

    generatio perversa,

    wicked, Vulg. Deut. 32, 20 et saep. —As subst.: perversum, i, n., a wrong, evil:

    in perversum sollers,

    Sen. Vit. Beat. 5, 3.—Hence, adv.: perversē ( pervor-sē), awry, the wrong way.
    1.
    Lit.:

    sella curulis in senatu perverse collocata,

    Suet. Galb. 18.—
    2.
    Trop., perversely, wrongly, badly, ill: dicere, Enn. ap. Gell. 11, 4, 3 (Trag. v. 229 Vahl.); so,

    dicere,

    Cic. de Or. 1, 33, 150:

    erras pervorse, pater,

    Plaut. Most. 4, 2, 36:

    interpretari,

    id. Truc. 1, 2, 41:

    si quid fleri pervorse videt,

    id. Pers. 3, 1, 40:

    vides,

    id. Merc. 2, 2, 20: si quid perverse tetreque factum est, Cato ap. Gell. 10, 23, 4:

    uti deorum beneficio,

    Cic. N. D. 3, 28, 70:

    imitari,

    id. Off. 3, 32, 113:

    quiescite agere perverse,

    Vulg. Isa. 1, 16.— Comp.:

    perversius,

    Tert. Apol. 2.— Sup.:

    perversissime suspicari,

    Hier. in Matt. 1, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > perversum

  • 20 perverto

    per-verto ( pervorto), ti, sum, 3, v. a., to turn around or about, to overturn, overthrow, throw down (class.).
    I.
    Lit.: pinus proceras pervortunt, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 196 Vahl.):

    (coqui) aulas pervortunt,

    Plaut. Cas. 4, 1, 16:

    turrim ballistā,

    id. Bacch. 4, 4, 59:

    tum visam beluam immanem, quàcunque incederet, arbusta, virgulta, tecta pervertere,

    Cic. Div. 1, 24, 49:

    perversae rupes,

    broken, craggy rocks, Liv. 21, 33.—
    B.
    Esp., in wrestling or boxing, to throw down, knock down; hence:

    si rex opstabit ob viam, regem ipsum prius pervortito,

    Plaut. Stich. 2, 1, 14.—
    II.
    Trop.
    A.
    To overthrow, subvert; to destroy, ruin, undo, corrupt:

    cito homo pervorti potest,

    Plaut. Poen. 4, 2, 52:

    labefactare atque pervertere amicitiam aut justitiam,

    Cic. Fin. 3, 21, 70:

    quidam, propositis malorum et bonorum finibus, omne officium perverterunt,

    id. Off. 1, 2, 5:

    omnia jura divina atque humana,

    id. ib. 1, 8, 26:

    ipse (Quinctius) postquam Junium pervertit, totam causam reliquit,

    id. Quint. 39, 108:

    hostium vim se perversurum putavit, pervertit autem suam,

    id. Div. 2, 56, 115; id. Brut. 79, 273:

    aliquem amicitiā alicujus,

    Tac. A. 13, 45:

    aliquem,

    id. H. 3, 38:

    aliquos et ambitio pervertet,

    Quint. 12, 8, 2.—
    B.
    To put down, confute, silence one (in allusion to the meaning I. B. supra):

    nemo umquam me tenuissimā suspicione perstrinxit, quem non perverterim ac perfregerim,

    Cic. Sull. 16, 47:

    numquam ille me opprimet consilio, numquam ullo artificio pervertet,

    id. Div. in Caecil. 14, 44.—Hence, perver-sus ( pervorsus), a, um, P. a., turned the wrong way, askew, awry (cf. praeposterus).
    A.
    Lit.: rectus perversusque partus, Varr. ap. Gell. 16, 16, 4:

    perversas induit comas,

    gets her false hair on awry, Ov. A. A. 3, 246:

    pondere capitum perversa ova,

    Plin. 10, 16, 18, § 38: perversa vestis, i. e. pulla, Sen. Ira, 1, 16, 5:

    Roscius erat perversissimis oculis, quales sunt strabonum,

    dreadfully squint-eyed, Cic. N. D. 1, 28, 79.—
    B.
    Trop., perverse, not right, wrong, evil, bad:

    dies pervorsus atque advorsus,

    Plaut. Men. 5, 5, 1:

    nihil pravum et perversum,

    Cic. Rosc. Com. 10, 30:

    quid magis inquinatum, deformatum, perversum, conturbatum dici potest,

    id. Har. Resp. 12, 25:

    homo praeposterus atque perversus,

    id. Clu. 26, 71:

    sapientia,

    id. Mur. 36, 75:

    mos,

    id. Rosc. Com. 18, 56:

    bellum Contra fata deūm perverso numine poscunt,

    Verg. A. 7, 584:

    perversa grammaticorum subtilitas,

    Plin. 35, 3, 4, § 13:

    ambitio,

    Quint. 10, 7, 21:

    generatio perversa,

    wicked, Vulg. Deut. 32, 20 et saep. —As subst.: perversum, i, n., a wrong, evil:

    in perversum sollers,

    Sen. Vit. Beat. 5, 3.—Hence, adv.: perversē ( pervor-sē), awry, the wrong way.
    1.
    Lit.:

    sella curulis in senatu perverse collocata,

    Suet. Galb. 18.—
    2.
    Trop., perversely, wrongly, badly, ill: dicere, Enn. ap. Gell. 11, 4, 3 (Trag. v. 229 Vahl.); so,

    dicere,

    Cic. de Or. 1, 33, 150:

    erras pervorse, pater,

    Plaut. Most. 4, 2, 36:

    interpretari,

    id. Truc. 1, 2, 41:

    si quid fleri pervorse videt,

    id. Pers. 3, 1, 40:

    vides,

    id. Merc. 2, 2, 20: si quid perverse tetreque factum est, Cato ap. Gell. 10, 23, 4:

    uti deorum beneficio,

    Cic. N. D. 3, 28, 70:

    imitari,

    id. Off. 3, 32, 113:

    quiescite agere perverse,

    Vulg. Isa. 1, 16.— Comp.:

    perversius,

    Tert. Apol. 2.— Sup.:

    perversissime suspicari,

    Hier. in Matt. 1, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > perverto

См. также в других словарях:

  • Confute — Con*fute, v. t. [imp. & p. p. {Confuted}; p. pr. & vb. n. {Confuting}.] [L. confutare to chek (a boiling liquid), to repress, confute; con + a root seen in futis a water vessel), prob. akin to fundere to pour: cf. F. confuter. See {Fuse} to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • confute — I verb answer, argue, challenge, confound, contradict, contravene, controvert, counter, counteract, countercharge, countervail, debate, defeat, demolish, deny, disagree, disavow, disown, disprove, dispute, dissent, fight, gainsay, impeach, impugn …   Law dictionary

  • confute — 1520s, from M.Fr. confuter, from L. confutare repress, check; disprove, restrain, silence, from com , intensive prefix (see COM (Cf. com )), + *futare to beat, from PIE root *bhau to strike, beat (see BEAT (Cf. beat)). Related: Confuted; …   Etymology dictionary

  • confute — controvert, refute, *disprove, rebut …   New Dictionary of Synonyms

  • confute — [v] disprove, refute blow sky high*, break, bring to naught, confound, contradict, controvert, defeat, demolish, dismay, disprove, expose, invalidate, knocks props out from under*, negate, oppugn, overcome, overthrow, overturn, overwhelm, parry,… …   New thesaurus

  • confute — ► VERB formal ▪ prove to be wrong. DERIVATIVES confutation noun. ORIGIN Latin confutare restrain, answer conclusively …   English terms dictionary

  • confute — [kən fyo͞ot′] vt. confuted, confuting [L confutare < com , intens. + * futare < IE base * bhau t, * bhu t, to strike, BEAT] 1. to prove (a person, statement, etc.) to be in error or false; overcome by argument or proof 2. Obs. to make… …   English World dictionary

  • confute — confutable, adj. confuter, n. /keuhn fyooht /, v.t., confuted, confuting. 1. to prove to be false, invalid, or defective; disprove: to confute an argument. 2. to prove (a person) to be wrong by argument or proof: to confute one s opponent. 3. Obs …   Universalium

  • confute — /kənˈfjut / (say kuhn fyooht) verb (t) (confuted, confuting) 1. to prove to be false or defective; disprove: to confute an argument. 2. to prove to be wrong; convict of error by argument or proof: to confute one s opponent. 3. to confound or… …  

  • confute — verb To disprove or refute; to show something to be false or someone to be wrong. Procatalepsis is a forme of speech by which the Orator perceiving aforehand what might be objected against him, and hurt him, doth confute it before it be spoken …   Wiktionary

  • confute — con•fute [[t]kənˈfyut[/t]] v. t. fut•ed, fut•ing 1) to prove to be false, invalid, or defective; disprove: to confute an argument[/ex] 2) to prove (a person) to be wrong by argument or proof 3) Obs. to bring to naught; confound • Etymology:… …   From formal English to slang

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»